"De mensen bepalen het tempo van de transitie"
De taakgroep Arbeidsmarkt en Scholing probeert de link te leggen tussen de afspraken en de mensen die het moeten uitvoeren. Want die moeten het uiteindelijk doen, stelt Mariëtte Hamer (SER). “Zij bepalen het tempo van de energietransitie. Voldoende mensen, aanvullend opleiden, zorgen dat iedereen mee kan doen.”
Talkshow: Mensen maken de energietransitie
Door corona dreigen nu veel mensen hun baan kwijt te raken; juist die mensen hebben we hard nodig, vindt Hamer. “Dit kan een extra kans zijn voor leren en innoveren. We kunnen van de nood een deugd maken: van werk naar werk, hoe doen we dat? We willen mensen voor de zorg én voor de klimaattransitie. We kunnen de duurzame agenda versneld invoeren. Maar dan moeten we wel samenwerken.”
Bijvoorbeeld door vraag en aanbod met elkaar te verbinden, zegt Martin de Haan (VNI). “Scholing is daarvoor cruciaal. Welke skills heeft iemand en wat moet die nog leren? Dat doen we bijvoorbeeld in het House of Skills.” Toch probeert ieder op de eigen plek het eigen wiel uit te vinden. Dus pleit De Haan voor publiek-private samenwerking om samen de klus te klaren.
Niet dwingen maar verleiden
Martha van den Hengel (Alliander) wil dat in de regio’s goed vormgeven met scholen. “Nu is het moment. Aan de bak! Niet dwingen, maar verleiden. Dat kan vast zonder al te veel moeite. We moeten onze campagnes daarop richten.” Overigens zijn er niet alleen technici nodig, benadrukt zij. “Deze transitie raakt mensen, dus er zijn ook bv. debatleiders nodig. We staan voor een grote verbouwing, zijn veel gesprekken en tijd voor nodig.”
Ruud Cornelisse (FNV) wil beginnen bij de mensen zelf. “Kijk naar: wat kun je, welke aanvullende opleiding kun je volgen? Je moet uitgaan van wat iemand persoonlijk wil.
Opschalen kost tijd
En hoe gaan we vervolgens opschalen? Geef het tijd, zegt zowel Van den Hengel als De Haan. “Doe eerst de makkelijke dingen: eerst de infrastructuur, dan de corporatiewoningen, dan de particulieren,” zegt De Haan. “Realiseer je: de klimaatopgave is nog niet bij iedereen geland. Laatst zat ik aan tafel met ROC’ers: die hadden nooit gehoord van 'de energietransitie'. Als je mensen wilt verleiden moet je de verhalen vertellen van de mogelijkheden die de transitie biedt.”
Een mooi voorbeeld volgens Van den Hengel is de vernieuwing van de Zoetermeerse wijk Palenstein. “Daar is meteen het onderwijs bij betrokken. Bij de techniek, maar ook bij het maken van ee een goed verhuisplan bij facilitair management. In elke fase waren er mooie opdrachten voor het vmbo. Als je vervolgens de wijkaanpak opschaalt, zijn al die mensen kandidaten om daaraan mee te werken.”
De Haan ziet specifiek kansen voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. “Die kunnen met technische scholing veel beter carrière maken, van monteur tot directeur.”
Wie is aan zet?
Dus… wie is er nu aan zet? Iedereen, vindt Van den Hengel: de doeners en de opleiders. “Wij moeten heel snel hierin samen gaan optrekken. Verbindingen leggen, en een of twee transferpunten maken voor werknemers en -gevers. En de overheid? Die moet vooral investeren in grote projecten, zegt De Haan. “Zo kunnen werkgevers voor langere tijd rekenen op werk. Dan willen ze ook meer investeren in personeel. Onzekerheid is niet goed voor werkgelegenheid.”
Terugkijken
Kijk de complete talkshow terug op ons YouTube-kanaal.
Ga terug naar het overzicht met verslagen van alle talkshows.