Meer overeenkomsten dan verschillen tussen politieke jongeren

Ook duurzaam op land

Verschillen tussen die clubs zijn er best. Net als hun moederpartij willen de jongeren van CDA en SGP bijvoorbeeld niet zomaar tornen aan de veestapel. De progressieve partijen zien die veestapel juist graag gehalveerd om klimaatverandering tegen te gaan. Maar wel: alles in gesprek met de boeren zelf, beamen alle partijen.

Nauwelijks verschillen de visies op de elektriciteitsvoorziening van de toekomst. Overtuigd zegt iedereen: we kunnen die duurzame stroomopwekking niet alleen op zee kwijt. Windmolens op land zijn onvermijdelijk, zonnepanelen ook—maar dan het liefst op daken. Op details lopen de jongeren wat uiteen. De jongerenafdelingen van VVD en SGP willen kernenergie, al zien ze dat ook niet voor 2030 gebeuren. Aan tafel nemen de linkse jongeren daar geen fel standpunt over in.

Terwijl de partijen in de Tweede Kamer elkaar regelmatig in de haren vliegen over autoverkeer en ook vliegverkeer (bijvoorbeeld Lelystad Airport), gaan de gesprekken tussen de aspirant-politici vooral over minder auto’s en minder vliegen, meer fiets en ov of treinen, en ontmoedigen van vooral korte vluchten. Bijna trots vertelden sommigen aan tafel geen auto te bezitten. Tegelijk wordt bijvoorbeeld rekeningrijden niet door iedereen omarmd. “Dat gaat ten koste van de lage inkomens buiten de Randstad,” aldus Harmen Krul, die namens het CDA wellicht al in de Kamer kan worden gekozen. Beter openbaar vervoer valt ook in goede aarde, al stuit gratis openbaar wel weer op protest.

Participatie

De grootste gemene deler is de visie dat de energietransitie geen monopolie is van en voor de specialisten of lobbyisten. Bij elk onderwerp, zoals landbouw, mobiliteit industrie of elektriciteit stellen de jongeren steeds weer aan de orde dat de betrokken partijen—boeren, burgers, bedrijven—beter hun zegje moeten kunnen doen. Een voorwaarde voor streng klimaatbeleid, klinkt het, en graag ook burgerpanels.

Wellicht komt dat doordat de jongeren ook graag zelf hun stem gehoord zien. “Maar dan wel steeds het eerlijke verhaal vertellen,” benadrukt Tim Kuijsten (Perspectief, de jongeren van de ChristenUnie) een paar keer. Draagvlak wordt dus door iedereen als heel belangrijk gezien. Maar tegelijk onderstreept iedereen aan tafel, mét de meerderheid van het overwegend jonge publiek van het webinar, de stelling dat de energietransitie te groot is om het iedereen naar de zin te maken.

Hogere ambitie

Net als hun seniore politieke partners in hun partij, kijken jongeren best verschillend aan tegen bijvoorbeeld de rol van innovatie, gedragsverandering, beprijzen van broeikasgas-uitstoot, normen en subsidies. De klimaatcrisis wordt algemeen breed erkend, en misschien zit het grootste verschil met de senioren wel in de hogere ambities van jongeren. Harmen Krul, CDJA: “Accepteer wat je niet kan veranderen, maar verander wat je niet kan accepteren. Ik zie heel veel constructieve mogelijkheden in dit debat.”

Naar 55%?

Bang dat een extra zetje bovenop de doelen van nu (49% in 2030) de landbouw of de industrie uit Nederland jaagt (die dan elders hun te veel broeikasgas blijven uitstoten) zijn de jongeren niet. “Bedrijven hebben het hier prima, dankzij een goede infrastructuur en kennis. Je kan er aan verdienen, dus het verhaal is ook positief,” zegt Tim Kuijsten van Perspectief. Bovendien gaat heel Europa naar hogere doelstellingen, merken anderen op.

De jongeren lijken dus eerder de samenwerking te zoeken dan het felle debat over de verschillen. “Denken in oplossingen,” noemt Willemijn Krans van de JOVD dat. “Maar dat betekent dus ook dat wij soms water in de wijn moeten doen, of anderen.” Het beste bewijs voor die constructieve houding levert misschien wel Benito Walker, de voorzitter van Youth for Climate: “Wij hebben er bewust voor gekozen om onze harde taal wat in te slikken, en constructiever te zoeken naar de gemeenschappelijke hoofdlijnen. Dus met iedereen, inclusief de boeren.”

Deelnemers

Aan het debat namen deel:

Co-hosts:

• Aniek Moonen, Jonge Klimaatbeweging
• Benito  Walker, Youth for Climate

Jongerenafdelingen:

• Harmen Krul, CDJA 
• Sabine Scharwachter, Dwars (GroenLinks)
• Pieter Meijers, SGPJ
• Xenia Minnaert, Pink (PvdD)
• Léonie Janssen, Jonge Democraten (D66)           
• Tim Kuijsten, Perspectief (ChristenUnie)             
• Lotte Demarteau, Jonge Socialisten (PvdA)
• Willemijn Krans, JOVD