“Doel energiestrategieën 2030 is haalbaar”
De doelstelling voor duurzame energieopwekking in de provincies van 35 terawattuur (miljard kilowattuur) in 2030 is haalbaar. Maar daaraan zijn wel wat voorwaarden verbonden. Dat blijkt uit twee publicaties die vandaag de voortgang in de Regionale Energiestrategieën (RES) schetsen.
Voor 1 juli dit jaar hebben alle dertig energieregio’s hun RES 1.0 gepubliceerd: hun plannen hoe zij zonne- en windenergie in hun regio denken te realiseren. In het Klimaatakkoord is afgesproken dat dat in 2030 35 terawattuur (Het Planbureau voor de Leefomgeving maakte daarvan een analyse in de Monitor RES 1.0. Mede op grond van die analyse publiceerde het Nationaal Programma RES (NPRES) zelf de jaarlijkse ‘foto’ van de stand van zaken.
Gesprek met de samenleving
Samen komen de dertig energieregio’s in Nederland tot hoge ambities voor duurzame elektriciteitsopwekking. Met een totaal van 55,1 TWh is het doel van 35 TWh in 2030 haalbaar als er voor de uitvoering van die opwekking voldoende kennis, middelen en menskracht zijn. In de fase die nu volgt vraagt NPRES om extra aandacht voor een voortdurend gesprek met de samenleving en omwonenden ‘over de impact van de klimaat- en energietransitie en de afwegingen die te maken zijn’. Alle regio’s hebben al inwoners geraadpleegd, maar de volgende fase ‘vraagt inspanning om ook de potentieel belanghebbenden of belangstellenden te betrekken die nu nog stil zijn geweest’.
Netcapaciteit
Omdat de capaciteit van de stroomnetten nu niet toelaat dat alles aan zon- en windenergie kan worden aangesloten, moeten er ook prioriteiten worden gesteld. Netbeheerders geven aan dat zij in 2030 35 TWh kunnen transporteren, mits aan een aantal voorwaarden wordt voldaan. Méér dan 35 TWh is ook mogelijk, maar dit vraagt om maatwerk. Ook is het nodig om afwegingen te maken met andere opgaven in de leefomgeving, zoals voor woningbouw, landbouw en natuurbehoud.
In de 30 RES’en 1.0 staat al voor 18,9 TWh aan bestaande projecten; 12,6 TWh zit in de pijplijn en 23,6 TWh is ‘aanvullende ambitie’. PBL schat in dat uiteindelijk tussen 35,4 TWh en 46,4 TWh wordt gerealiseerd (middenwaarde 40,8 TWh). Sinds de concept-RES’en van een jaar eerder is er vooral meer vermogen voor zonnepanelen gepland; de hoeveelheid windenergie bleef nagenoeg gelijk.
Warmtestrategie
In de RES'en staat ook de regionale strategie warmte (RSW). Die brengt in kaart wat de warmtevraag en -aanbod zullen zijn, hoe de infrastructuur eruit gaat zien en welke partijen betrokken zijn. Gemeentes hebben in de warmtevoorziening de belangrijkste taak: zij moeten daarvoor nog dit jaar hun Transitievisie Warmte hebben vastgesteld. De meeste regio’s hebben wel al steun verleend aan gemeentes.
Volgende fase
Regio’s gaan nu de ambities van de RES 1.0 uitwerken en zullen op 1 juli 2023 in de RES 2.0 de voortgang laten zien. PBL komt jaarlijks met een nieuwe Monitor.