Tekorten op de arbeidsmarkt? Weg ermee!

De energietransitie heeft last van de krappe arbeidsmarkt. Er zijn veel goede initiatieven, maar de echte oplossing is nog niet gevonden. Wat moet er als eerste gebeuren? Wat kan de overheid daaraan bijdragen in het actieplan Groene en Digitale Banen dat later dit jaar verschijnt? Een panel van hoofdrolspelers sprak erover op de Dag van het Klimaatakkoord en adviseerde het Ministerie van EZK.  

Niet een baan of omscholingstraject aanbieden, maar geïnteresseerden intensief begeleiden in hun oriëntatie. Open hiring. In de werving niet automatisch de focus leggen op techniek, maar op de bijdrage aan de energietransitie. Tanja Hulst (programmamanager Be an engineer) laat zien dat samenwerken alleen allang niet meer volstaat om in tijden van krapte nieuw technisch talent te werven. 

Aantrekkelijk
Volgens Doekle Terpstra (voorzitter Techniek NL) en Bas van Weegberg (bestuur FNV) zijn veel van die problemen terug te voeren op een gebrek aan waardering voor techniek en vakmanschap. Te weinig studenten kiezen voor techniek, waardoor liefst zeventig procent van de nieuwe installateurs moet komen uit de zogeheten zijinstroom. Daar komt nog bij dat vier op de tien nieuwe medewerkers in vijf jaar tijd weer vertrekken, vult Jan Jacob van Dijk (bestuursvoorzitter Christelijke Scholengroep Vallei en Gelderland-midden) aan. Zowel bij instroom als vertrek speelt volgens Marsha Wagner (Topsector Energie) mee dat de sector te weinig aantrekkelijk is voor met name vrouwen. 

Groene Banenplan
Omdat de tekorten de voortgang van de energietransitie belemmeren, wil het Ministerie van EZK nog dit jaar met een nadere invulling komen van het Groene Banenplan. Michel Crevecoeur (teamleider Klimaatbeleid EZK) licht toe dat het plan zich zal richten op vier hoofdlijnen: grotere instroom, behoud van technici, arbeidsbesparende innovatie en een betere governance om meer versnelling en coördinatie te brengen in alle goede initiatieven.

Kampioen pilotten
Wagner vindt vooral die coördinatie en opschaling nodig: “Nederland is kampioen pilotten”. In plaats van nieuwe subsidieregelingen zou het Groene Banenplan het startschot moeten bevatten van één gecoördineerd interventieprogramma met een duidelijke agenda. De basis moet volgens Terpstra zijn dat studenten dicht op bedrijfsomgevingen les krijgen, met de modernste apparatuur. Daarbij hoort volgens Van Dijk dat niet halfjaarlijks gedoe ontstaat over de bekostiging van samenwerkingen. 

Politieke begeestering
Van Weegberg  ziet nog een andere rol voor de overheid. Hij vindt dat ministeries beter moeten gaan samenwerken en minder leunen op de markt. Hij mist “politieke begeestering” en een aansprekend verhaal. Crevecoeur zegt toe die hartenkreet en de andere inbreng mee te zullen nemen in de uitwerking de plannen. Eenvoudige oplossingen zijn er volgens hem niet. Hij benadrukt het belang van samenwerking met maatschappelijke partijen.